Các trang khoa học dinh dưỡng về chạy bộ thường khuyến cáo runner sử dụng trái cây để nạp vitamin và khoáng chất. Theo đó, mâm xôi, anh đào, việt quất, lê... là các loại quả được đánh giá cao. Tuy nhiên, những loại trái này phổ biến hơn ở các nước phương Tây và có giá thành cao tại Việt Nam.
Thực tế, runner tại Việt Nam có thể tận dụng nhiều loại trái cây bình dân, giá rẻ nhưng giá trị dinh dưỡng không hề thua kém. Chuối xiêm cung cấp carbohydrate dễ hấp thu, dừa tươi bổ sung điện giải tự nhiên, xoài và cam giàu vitamin C giúp tăng đề kháng, trong khi dứa hỗ trợ tiêu hóa và giảm viêm cơ. Những loại quả này được trồng nhiều ở Tây Nam Bộ, vừa phù hợp với nhu cầu phục hồi của runner sau quãng chạy dài.
Nước dừa là một sự lựa chọn tốt để giải nhiệt mùa nắng nóng, giúp làm mát cơ thể và cung cấp năng lượng. Ảnh: PhotoAC
Đặc biệt, vào dịp VnExpress Marathon Cần Thơ 14/9, người tham dự có thể thưởng thức trực tiếp nguồn trái cây miệt vườn tại địa phương. Điều này vừa bổ sung chiến lược dinh dưỡng cho runner vào ngày thi đấu, vừa là cách nếm thử hương vị bản địa, tạo ra sự gắn kết văn hóa - thể thao đặc trưng của miền Tây.
Chuối xiêm: Cân bằng điện giải, ngừa chuột rút
Chuối xiêm là loại quả quen thuộc trong các vườn trái cây miền Tây. Với khoảng 23g carbohydrate và 360mg kali trong mỗi 100g, chuối xiêm giúp runner bổ sung năng lượng, cân bằng điện giải và hạn chế chuột rút.
Theo chuyên gia Asker Jeukendrup (Đại học Birmingham, Anh), bổ sung carb từ chuối giúp ổn định glycogen và cải thiện hiệu suất. Runner có thể dùng nửa quả chuối mỗi 30-40 phút thay cho gel năng lượng.
Dừa: Giải khát và bù điện giải
Dừa miền Tây, đặc biệt ở Cồn Sơn và Cái Răng, từ lâu đã là thức uống giải khát tự nhiên. Nghiên cứu trên Journal of the International Society of Sports Nutrition cho thấy nước dừa có khả năng tái hydrat tương đương đồ uống thể thao.
Tuy nhiên, vì hàm lượng natri thấp, runner nên kết hợp cùng một ít đồ ăn mặn như bánh quy mặn, đậu phộng rang muối hoặc khoai luộc chấm muối để giữ nước hiệu quả hơn.
Dứa có vị chua ngọt đặc trưng và hàm lượng nước cao, giúp bổ sung điện giải tự nhiên khi thời tiết oi bức. Ảnh: Bùi Thủy
Dứa: Hỗ trợ tiêu hóa và giảm viêm
Dứa là loại trái cây dễ bắt gặp trên các ghe hàng ở chợ nổi miền Tây, thường được gọt sẵn và bày bán ngay trên sông. Dứa miền Tây giàu nước, vitamin C và đặc biệt là bromelain - loại enzyme có khả năng hỗ trợ tiêu hóa protein và giảm viêm cơ. Ăn vài lát dứa sau buổi chạy dài sẽ giúp hạn chế đau nhức và rút ngắn thời gian hồi phục.
Xoài cát: Tăng năng lượng trước race
Xoài cát Cần Thơ, nổi tiếng ở các vườn tại Phong Điền, có vị ngọt đậm, giàu vitamin A và C. Một ly sinh tố xoài loãng uống 60-90 phút trước race vừa giúp tăng năng lượng mà không gây nặng bụng. Nhiều người dân địa phương thường kết hợp xoài với muối hoặc đậu phộng giã để tăng khoáng chất và hương vị, biến món ăn dân dã thành nguồn năng lượng hiệu quả cho runner.
Ổi: Tăng đề kháng, hỗ trợ hấp thụ vi chất
Ổi chín miền Tây chứa hàm lượng vitamin C cao, giúp tăng sức đề kháng, ngừa cảm cúm trong giai đoạn tập luyện căng thẳng. Khi ăn cùng thực phẩm giàu sắt thực vật như mè, đậu nành, ổi còn giúp tăng hấp thu sắt.
Runner nên chọn ổi chín mềm, bỏ hạt để tránh xóc bụng, dùng làm món tráng miệng trong ngày đua.
Cam sành: Bổ sung vitamin C và phục hồi
Cam sành phù hợp nhất để dùng sau khi chạy hoặc trong các bữa ăn chính, khi kết hợp với thực phẩm giàu sắt như rau xanh, mè, đậu nành. Khi đó, vitamin C trong cam sẽ giúp cơ thể hấp thu sắt hiệu quả hơn, hỗ trợ tái tạo hồng cầu và phục hồi sức bền.
Vườn cam sành ở miền Tây vừa là điểm tham quan, vừa là nơi mua cam giá rẻ. Ảnh: Pinterest
Theo Viện Y tế Quốc gia Mỹ (NIH), vitamin C trong cam có thể làm tăng gấp đôi khả năng hấp thu sắt. Điều này đặc biệt có ích với những runner ăn chay hoặc ít dùng thịt đỏ, vốn dễ thiếu sắt hơn so với người ăn uống đa dạng.
Trái cây bình dân miền Tây không chỉ dễ tiếp cận, giá rẻ mà còn mang lại lợi ích thiết thực cho runner trong hành trình chinh phục marathon. VnExpress Marathon Cần Thơ 2025, khởi tranh sáng 14/9, sẽ là dịp để runner vừa thử thách bản thân trên đường đua, vừa trải nghiệm hương vị miệt vườn gắn liền với sông nước phương Nam.
Hải Long